Mahir Bey

Numan Mahir Bey diye bilinir. Kendisi Eğriboz adası hanedanından Kadı Osman Reşid Bey’in oğludur. Memleketinde öğrenimini sürdürmekte iken, Mora Valisi Ebu Bekir Sami Paşa’ya damat olmuştur.

Mahir Bey 1238’de (1822/23) İstanbul’a gelmiştir. Daha önce verilen müderrislik payesi, hacegânlık rütbesine dönüştürülerek, Sadaret mektubî kalemine memur olarak Babıali’ye girdi. 1247 Şevvalinde (Mart 1832) Bursa mukataacısı oldu.

Güçlü kaleminden dolayı 1248’de (1832) amedî halifeliğine tayin edilmiştir. Bu sırada Mülkiye Nazırı Pertev Paşa görevinden alınarak Edirne’ye sürgüne gönderilmiş ve yerine Âkif Paşa getirilmiştir. Âkif Paşa’nın yapmakta olduğu yeni düzenlemeler sırasında Mahir Bey 23 Zilhicce 1253’de (20 Mart 1838) Hariciye kâtipliğine tayin edilmiştir. Fakat kızının vefatı ile çok sarsılmış ve kalemi terketmiştir. Âkif Paşa’nın ısrarı ile kaleme gidip gelmeye başlamıştır.

Sultan Abdülmecid’in padişah olmasından sonra 29 Rebiyülahir 1255’de (3 Temmuz 1839) amedî ve 20 Cemaziyelahir 1256’de (19 Ağustos 1840) Evkafı Hümayun nezaretine atanmıştır. Bu atama işi, Mahir Bey’e fevkalede hürmet ve saygısı olan Reşid Paşa tarafından gerçekleştirilmiştir.

Mahir Bey amirine bağlı, dürüst, gayretli olarak memuriyetine devam etmekte ise de sıhhatinin bozulması üzerine 16 Cemaziyelevvel 1258 (26 Haziran 1842) tarihinde Evkaf nazırlığından alınmıştır. Zilhicce 1259’da (Ocak 1844) vefat etmiştir.

Kabri, Mihrişah Valide Sultan Türbesi karşısındaki mezarlıkta, kapıdan girildiğine göre sol tarafta, birinci sırada ve sağ taraftaki ilk muhteşem lahittir. Fesli şahidesinde on dört mısralık bir şiir varsa da erimektir. Şahidesinin yan yüzünde kitabe vardır. Kitabenin tarih beyti şudur:

İbtidâyı celbi rahmetle didim tarihini
Kasrı nevinşâ ide Mahir Bey’e mevâda Hakk
1259

Mahir Bey hoşsohbet, narin yapılı, görüşü zayıf, yüksek yaratılışlı ve edebî özelliklerin kişiliğinde toplandığı bir zat idi. Basılmış bir divanı vardır.

Mahir Bey’in nazırlık döneminde gerçekleştirdiği hizmetlerden biri İstanbul’da Divanyolu’ndaki Sultan II. Mahmud Türbesi ve sebilinin bitirilmesidir. İnşaat bedeli 180.800 kuruşu bulmuştur. Türbeye konulan eşya, mefruşat ve diğer malzemeler için 261.372 kuruş harcanmıştır. Türbede hizmet görmek üzere türbedarlar, hatimhanlar ve Buharîhanlar tayin edilmiştir. 1256 yılında (1840) yapımı tamamlanan türbe ve sebilin Mimar Ağası Abdülhalim Efendi idi. Yardımcısı ise Mühendishanei Berrîi

Hümayun ikinci sınıf talebesinden Sütlüceli Ahmed Raif Efendi başmühendis ünvanıyla türbenin yapımında bulunmuştur. Ahmed Raif Efendi sonradan paşa olmuştur.

Mahir Bey, İstanbul’da çeşitli cami, tekke ve mektepleri tamir ettirmiştir. Ayrıca Süleymaniye Bimarhanesi ve Kırkçeşme ile su yollarını tamir ettiren de odur.