Saliha Sultan

Saliha Sultan, III. Ahmed’in kızıdır. 15 Rebiyülevvel 1127 (21 Mart 1715) Perşembe günü doğdu. Deli Hüseyin Paşa’nın oğlu Sarı Mustafa Paşa ile 5 Şevval 1140’da (15 Mayıs 1728) nişanı, 18 Şevval 1140’da (28 Mayıs 1728) da düğünü yapıldı. Fakat Mustafa Paşa’nın 3,5 sene sonra 1144’de (1732) vefatı ile dul kaldı. Bu evlilikten olan kızı Hatice Hanım, Fatma Hanım Sultan’ın oğlu Mehmed Bey ile evlendirilmiştir.

Sultan I. Mahmud tarafından ikinci defa 1153 (1740/41) tarihinde Abdi Paşazade Ali Paşa ile evlendirildi.

Sarhoş ve Güleç lakablı Ali Paşa 1157 Rebiyülevvelinde (Mayıs 1744) İran seraskeri iken vefat etmiş ve Saliha Sultan 1314 sene sonra tekrar dul kalmıştır.

Saliha Sultan üçüncü evliliğini Koca Ragıb Paşa ile yapmıştır. Saliha Sultan, Ragıb Paşa’nın üçüncü eşi idi. Paşa 61 Saliha Sultan da 4445 yaşlarında idi.

Sadrazam Ragıb Paşa 6 sene 3 ay kadar sadarette bulunduktan sonra 23/24 Ramazan 1176 (7/8 Nisan 1763) tarihinde vefat etti. Saliha Sultan, üçüncü defa dul kaldı ve bir sene sonra, Sultan III. Mustafa’nın arzusu üzerine eski yeniçeri ağalarından ve kaptanıderyalardan Vezir Mehmed Paşa ile evlendirildi. Mehmed Paşa ile altı sene yaşadı. 1184 Zilkadesinde (Şubat 1771) Mehmed Paşa Tuna boyunda Yergöğü’nde yeniçeriler tarafından parçalanarak öldürüldü. Saliha Sultan tekrar dul kalmışsa da evlenmedi. Son kocası Mehmed Paşa’nın vefatından 67 sene sonra hastalandı. Karnı su topluyordu. Bu hâlde iken, 1192 Ramazanında (Ekim 1778) Eyüpsultan’daki sahil sarayına naklini istedi. Nakli gecesi yani 19 Ramazan 1192 (11 Ekim 1778) Pazar günü vefat etti.

Kabri Eyüp Sultan Camii şadırvan avlusunda ve Dömeke kahramanı Ethem Paşa’nın piramit şeklindeki mermer kabrinin sağ tarafındadır. Lahdi şekil yönünden emsalsizdir. Yekpare mermerden oyularak meydana getirilmiştir. Kitabesinin tarih beyti şudur:

Hiç olmaz nev ile tarihi duagû Ârifâ
Saliha Sultan’ın Allah kabrini pürnur ide
1192

Civarında 1 Muharrem 1238 (12 Mayıs 1823) tarihinde vefat eden kızı Emine Hanım Sultan’ın kabri vardır.

Saliha Sultan’ın Mustafa Paşa’dan olan oğlu Ahmed Bey 1 Şaban 1145’de (17 Ocak 1733) vefat etti. Kızı Ayşe Hanım Sultan küçük iken 1167’de (1753/54) vefat etti ve Eyüpsultan’a defnedildi. Diğer kızları Emine ve Fatma Hanım Sultan genç yaşında vefat etmiştir.

Saliha Sultan’ın vefatından sonra malları hazine tarafından zaptolundu. Arta kalan malları satıldı, borçlarına verildi. Köprülü evkafından olan arsa ve evler de ölümüyle veresesinden alınıp I.Abdülhamid’in kızı Esma Sultan’a verildi.