CAMİİLER
Davutağa Camii
Kapıağası Mescidi de denir. Eyüp Nişancası'nda, Şeyh Murad Tekkesi civarında, Ser Tarik-Zâde Tekkesi yanında ve Davut Ağa Cad. üzerindedir.
Yığma taştan yapılmış olup mihrap tarafında ve sol köşede, arazi meyilli olduğu için, taş bir payanda ile takviye edilmiştir. Ahşap çatısı kiremit örtülüdür. Son cemaat yeri ahşaptır. Burada bir mihrabçık bulunmaktadır. İbadet sahnı kapısı üzerinde üç satır halinde hazırlanmış şu kitabe vardır:
Mescid-i DâvudAğa-ı serây vehû bi'l-cûd mu'alla zii'l-âcirûn
Sâhib'ül-hayrât fî hami el-atâne sal Lillah'ül-kerim anh acirûn
Lehan hatif leha târihe Ka'bet'ül-asha mayi ve elfzirin
962 (15.55)
Davut Ağa Cad. boyunca uzanan hazire duvarına hacet pencereleri açılmıştır. Minare önünde, Bab'üs-Sa'âde Ağası Davut Ağa'nın kabri vardır. Taşındaki kitabesi şudur:
Sâhib'ül-hayrât
Merhum Davud
Ağa ruhi çün fatiha
sene 962
Mabedi yaptırdığı sene vefat etmiştir. Minberi ahşaptır. Kısa minaresi sağda olup taştandır. Külahı kurşun kaplıdır.
Mabet, Mimar Sinan'ın eseri olup bugün yalnız sahna açılan kapısı ve kitabesi orijinaldir. Tezkiret'ül-Ebniye'de "Edirne kapusi'ndan taşra saray Ağası Davud Ağa Mescidi" diye kayıtlıdır.
Haziresinde gömülü olanlar şunlardır:
Gömülü taş, Bâb-ı vâlâyı seraskeri mektubi kalemi mümeyyizi Emin Efendi oğlu ve bu Camiin müezzini Mehmed Fuad Efendi.
1302 Receb 18 (Mayıs 1885) Bâb-ı Fetvâi penâhide sadr/Anadolu muhzıranından / ve tarik-i aliyyei Cerra-hiye /Hülefasından merhum ve mağfur/ Eş-şeyh el-hac ahmet Efendinin / Ruhiçün Lillah 'ül-fâtiha / Yevm-i pa-zar . Tarik sikke kabartmalıdır.
1302 (1884) Kasımpaşa komiseri Derviş İbrahim Efendi
1319 (1901) Sikke kabartmalı, zühd ve diyanet sahibi hacı Tahsin Efendi.
1321 (1903) Davut Ağa Camii imamı Hacı Tahsin Efendinin 24 yaşında vefat eden oğlu, tabib yüzbaşı Necib Efendi.
1333 Temmuz 26 (1915) Ahmet Dede Mescidi (Hüsam Efendi Tekkesi) Zakirbaşısı Eğrikapılı Mehmed Efendi. Son asrın değerli zâkirbaşılarından biri olan Mehmed Efendi, Eyüp Hatuniye Dergâhı şeyhi Rıza Efendi'den, Bolahenk Nuri Bey'den yüzlerce ilahi meşk etmiş ve Zekai Dede'den de dini ve dini olmayan bir çok eser elde etmiştir.
Nişanca'da Sertarik Zâde Dergâhı şeyhi Cerrahiye'den Ali Efendi'ye intisab etmiş ve ondan hilafet almıştır. Önce Hatuniye Dergâhı'nda zâkirbaşılık etmeye başlıyan Mehmed Efendi daha sonra diğer bazı tekkelerde ve bilhassa uzun müddet Karagümrük Nureddin Dergâhında bu görevde bulundu. Kıymetli musikişinas Ali Rıza Efendi'nin babası olan Mehmed Efendi bazı ilahiler de bestelemiştir. Haziredeki diğer şahideler şunlardır:
1282 (1865) Maliye hazinei celilesi'nde evrak-ı sahihe odası ketebesinden elhac Mehmed Salim Efendi ve annesi şerife hace Hadice Hanım. Salim Efendi'nin taşı gömülü olduğundan tarih kısmı okunamadı.
1299 (1881) Sultan Bayezid müderrisin-i kiramından Nevşehirli elhac Davud Vehbi Efendi.
1313 (1895) Adliye mümeyyizi Faik Bey'in annesi Hesna Hanım.
1319 Sad. 10 (29 Mayıs 1901) Sikkeli ve sikke kabartmalı şahide.
Cihân-ı vefa insan içün mebdâr-ı ibretdir
Fenaya müncer olmak müktezâyı emr-i Hilkat'dir
Ademdir âkibet menzilgâhı bil cümlemiz...
Hemân bâki-i mutlak zât-ı pâk ü ahretidir
Ne var da'im şefi'i zât-ı mahbûb-u Huda olsam
Hacı Tahsin Efendi sâhib-i zühd ü diyânetdir
Maklu bâmı fidevs olduğunda şübhemi ister
Yarım asra karibdir mesleti zira imâmetdir
Bakıb da geçme bir âyetle zâir ruhunu şâd et
Kelâm-ı zât-ı Hakk müstecab-ı gufran ü rahmetdir
10 Sad. 1319
1321(1903) Bâb-ı Vâlâyı Seraskeri mektûbi Kalemi mümeyyizi Mehmed Emin Efendi'nin oğlu ve bu Camii şerifin mümeyyizi Mehmed Fuad Efendi.
1928 Haziran. Sabık Erzurum vali ve mebusu Tahsin Bey'in annesi Hadice ve kızı, Teşrin-i Evvel 1928 Nedime Hanımlar. (K. Erdeha, Milli Mücadele'de Vilayetler ve Valiler s: 374)
Kaynak: (Gezi Notu) (Hadika 1/292) (İst Ans. 8/4285) (T. Öz. İst Camileri 1/81) (A. Kuran, Mimar Sinan'ın Mescidleri, S. Eyice Armağanı S: 140) (Aynı yazar, Mimar Sinan S:307) (M. Meriç, Mimar Sinan, Tezkiret'ülEbni-ye S: 90) (S. N. Ergun, Türk Musikisi Ant S: 659-660) (Si. Osm. 2/325)